Berê ji dehsalan ve vejîna Cejna Sersala Zayînî li ba civaka Efrînê gerdîşeyeke şahiyane bû, lê bi dagîrkirina wê li 18.3.2018an Z û belavbûna rûdanên olî yên Islamî yên tundrew re wenda bû, bi tayebetî dema ku “Odeya El’ezim” (ya ku ji hin milîseyên bi Kiwalisyona Sûrî – Ixwanî ve girêdayî pêk tê) duh li Roja Înê sê şahiyên sersalê li holên “Çiyayê Hawarê, Lord, Şo Kafê” li bajêr qedexe kirin -bi ser ku vexwarina tu meyê tunebû- di siya tunebûna rûdanên cejnê û heyamên metisîdariya ferzkirî de.
Li jêr emê hin binpêkirin û tewanan belge bikin:
= Bajaroka “Meydanekbezê”:
Bi Navça Reco ve girêdayî ye, ji aliyê Bakur ve bi /21/ KM ji navenda wê dûr e, li nêzîk sînorê bi Turkiyê re ye, derbasgeheke tirênan tê de heye, ji dora/500/malî pêkhatî ye, dora/2500/nişte ji nişteciyên Kurd ên resen tê de bûn, jê tenê /128malbat=400nişte/ -piranî temenmezin- man, ên din jî zorane koçber bûn, û dora /600malbat=3500nişte/ji anîndeyan, di malên dest danîne ser û bidehan çadirên ku li dor bajarokê û nêzîk guvêşgeha zaroyên Dilovanber “Ehmed Qasêm” û nêzîk Vêla “Xidir Mihê” (ya li ser riya giştî) de, û di çadirên di navêna deşt û çiyayê “Meydanekbezê” ta “Xirabê Silûk” venandî de, hatin niştecîkirin.
Û weke tekezî li ser rêbaziya guhertina demografî, ji rojên pêşîn ji dagîrkirina bajarokê ve, perçevîdiyoyeke li hundir bajarokê hatiye kişandin û li ser alavên hevgîhandina civakî têye belavkirin, tê de çekdarek ji “Taxa Qabûnê – Şam” hatiye anîndekirin, li ser bajarokê û xweşkiya wê dipeyive û dibêje: Bajarok ji xelkê wê valakirî ye, bo wan hatiye baxşandin da ku tê de werin niştecîkirin, û merivên xwe vedixwîne wir da ku Qabûneke nû tê de damezrînin, û navê mizgefta wê jî biguhêrin û bikin “Mizgefta Mezin”.
“Desteserkirina li ser dîkanekê li B.”Metdanekbezê”.”
Milîseyên “Feyleq Elşam” (a ku tê de “Selîl Elxalidî û ra’êd Hîşam Elhumsî” yên ji Parêzgeha Humsê serkêşiya wê dikin)bajarokê deteser dikin, avahiya çandiniyê û mala “Ebid Elhemîd Bêrem Şêxo” dikin du hepis û du biryargehên leşkerî, û herweha Vêla “Zûhêr Xelîl” ji rêvebiriya wê ya aborî re dikin biryargeh, û Vêla “Ze’îm Mihemed Xelîl” jî biryargeh ji Istîxbaratên Turkiyê re.
“Serkêşê Milîseyên “Feyleq Elşam” li B.”Meydanekbezê” yê ku bi “Selîl Elxalidî” tê navdan.”
Milîseyan dest danî ser dora /400/mal tev tiştmiştên tê de, û “Elxalidî” malbata xwe di Vêla “Xidir Mihê” de da rûnişkandin, herweha wan ji malên din xwarinvexwarin, firaxên baqirî, cerên gazê, alav û amûrên elektirîkê û tiştin din, giropeke zayndkirina elektirîkê ye “Xidir Mihê”, amûrên toreya entirnêtê ya “Welîd Mistefa Dizo” dizîn, Weha jî dizîna makînan, jê pîkabek Honday a “Ehmed Isma’îl Sîno” û bitonan ji hesinê riya tirênê yên li rawestgehê ji salan ve hatine komkirin, bi ser de jî agirberdana bi kabîneyeke tirênê ye jikarderketî û tê de seknandî.
“Rawestgeha (stasyon)tirênê li “Meydanekbezê” – B.Reco.”
Û dest danîn ser du guvêşgehên zeytûnan ên “Mislim Şêxo Mircan, Yehye Dendeş”, pêjgeha otomatîk a “Fayêq Xatûn”, û bidehezaran darên zeytûnê û tirî û yên din, jê (/3000/ dar ên “Xidir Hecî Mihê û herdu birayên wî Ebdo û Eyûb”, /1200/dar ên “Mislim Şêxo – Mircan”, /150/dar ên Dilovanber”Tahêr Elo”, û /800/dar ên malbata “Nûrî Ehmed Mûse”), û bisedan hiktar ji erdên çandiniyê, jê yên (Xidir Hecî Mihê, Nîdal Mihemed Osman, Reşîd Mihemed Ne’isan, zaroyên Ehmed Mûse Ne’isan, Dilovanber Tahêr Elo) ne; Ji bilî wê jî dizîn, vêrgî û baceyên diravî yên ku li ser xelkê têne ferzkirin.
Û hemî darên sindiyanê yên romî yên li ser riya giştî ya bajarokê qut kirin, jê dudu -temenê wan bêtirî /200/sal e- yên “Mihemed Dawod Sîno, Hisên Şêx Xelo” ne, û bi ser de jî, çêrandina bêwijdan ji keriyên pêz û dewaran re di nav zevî û erdên çandiniyê de, bê ku xwediyek wêribe qedexe bike; Û ji bo lêgerîna li kevneşop û kinzên veşartî û dizîna wan, Cîgeha Kevneşopî “Sûrê” kolan û tevdan.
“Cîgeha “sûrê” ya kevneşopî – “Meydanekbez”.”
Weha xelkê ku li bajarokê mane tûşî cûrbecûr binpêkirin û tewanan hatin, mîna revandin, girtinên bêsûcane, işkencekirin, rûmetnizimkirin, peresitandin û hin qirêjiyên din; Û destlatên dagîrker hin ji wan bi heyvekê ta sê sal û nîvan dan cezakirin, û veşartina zorane ji hin din re di bin mercên sert û danûstandineke nemirovane de, û digel wê jî ferzkirina bace û vêrgiyên diravî; Û ta niha hemwelatiyin li bajarokê hene ji derbasbûna malên xwe qedexekirî ne, bi sedema ku malên wan ji aliyê çekdaran ve desteserkirî ne, û “Mistefa Isma’îl – çîlo, Ehmed Osman – Comî” hin ji wan in.
Û di dema êrişkeriya li ser herêmê de, li 28.1.2018an, hemwelatî “Arêf Henan Osman/70/sal” bi şev ji aliyê Artêşa Turkiyê ve, bi qurşînê hate armanckirin, û di cî de hate şehîdkirin; hemwelatî “Mihemed Ebid Elrehman Horo” di dema xizmeta wî di Asayêşê de, li 15.3 2018an Z pakrewan bû; Hemwelatî “Remzî Hisên kurê Xemîs/60/sal” li 5.10.2018an Z, ji ber gef û tengasiyên ku jê re berdewam dihatin ji ber daxwaza wî ji mala xwe ya ku çekdaran dest daniye ser re, bi seknexûnê mir; Û li 6.3.2021an Z jî, hemwelatî “Şêxmûs Qasêm kurê Mistefê/73/sal” di Hepsa Reco de, di bin işkencê de jiyana xwe ji dest da, û dest hate danîn ser mala wî tevî tiştmiştên tê de. Û hêjaye bi bîr were jî ku ew ji Gundê “Kosa” ye, û bi tenê li B.Meudanekbezê rûniştibû.
“Pakrewan “Arêf Henan Osman, Mihemed Ebid Elrehman Horo, Şêxmûs Mistefa Qasêm”.”Dilovanber “Remzî Hisên kurê Xemîs “.”
= Hin bînerdayîn li ser tewanên “Mihemed Elcasêm – Ebû Emşe”:
Di çarçewa nakokiya li ser bergehên bandoriyê, dizînên malmewalan di nav milîseyan de, û newekheviya di nav nandozên di nav “Firqit Silêman Şah” de, bînerdayînên li ser riswabûn û tewanên “Mihemed Elcasêm – Ebû Emşe” li ser rûpelên hevgîhandina civakî li dû hev tên, û yek jê perçevîdiyoya ku li vê dawiyê hatiye belavkirin e, ya ku tê de “Mihemed Umer Elumer – yek ji endamên wî yên berê” li ser dizîna “Ebû Emşe” ji guvêşgeha ku li nêzîk riya tirênê (ya di cîgeha bandoriya “Lîwa’i Mihemed Elfatêh” de) deng dike û dibêje: Ku wî giropeke çekdar şand, da ku yên di guvêşgehê de bi tuhmeta endamtiya wan di Partiya Karkirên Kurdistanê PKK de birevîne, û bi pênc otombîlên baran zeyta zeytûna veguhêze, pênc milyon pereyên Sûrî û şeş xilyewiyan bidize, û revandberan jî di gelî werbike; Û ev bînerdayîna wek ya ku me li ser piroseya talaneke çekdar di rapora “Efrîn di bin dagîrkeriyê de /14/” – dîrok 29.12.2018an Z belgekiriye ye, ya ku weha tê de hatiye: “Di piroseyeke talanê ye mezin de ye giropeke milîseyeke çekdar”, Guvêşgeha “Elxeyrat” (Guvêşgehberê ya “Şêx Hisên”) li ser Riya “Kitxê – Diromiyê”, li 25.12.2018an Z, /1500/teneke zeyta zeytûna jê hate dizîn, karkerên tê de hatin bendkirin, li hinan hate xistin û li devereke dûr – nêzîk Gundê “Kela” hatin berdan, ji ber wê jî xwediyê guvêşgehê “Mihemed Elî Sînê” ji Gundê “Qenterê” guvêşgeha xwe girt, û wî berê jî di destpêka dagîrkirina herêmê de, ji bo vegerandina acetên guvêşgehê ji destên dizan, vêrgiyeke mezin dabû; Riya ku em çêrê dikin, dighêje navenda
Navça Şiyê -pîneka “Ebû Emşe”- û Gundê “Kela” yê pê ve girêdayî, û di bin bandoriya desteseriya wî de.
Û di perçevîdiyoyeke din e nû de, “Ebid Elxefûr Umer” ê ji endamên “Ebû Emşe” yên berê, tekez dike û dibêje: “Ku di dema gelek gund û Bajaroka Şiyê hatine destserkirin de, wî bi rêvebirina birayê xwe “Elemdar” tibabine mezin ji zeyta zeytûna ji mal, dîkan û guvêşgehan kom kirin, û guhestin Turkiyê. Her malbateke Şiyê tibabine diravî dan ta ku vegerîn malên xwe. Û herweha wî piştî ku hin jin bi endamtiya PKK tewanbar dikirin an bi zorê destdirêjî lê dikirin, û paşê neçar dikirin ku pereyine pir bidin. Xwediyê her guvêşgehekê /25/hezar dolar Emrîkî da. Di bin fetweyên têvel de, bi Kurdan re mûsim parve dikir, û kirên malên wan jî jê dibirin”. Ev bînerdayîna jî weke yê me li ser dizîn, bace û vêrgiyên diravî (yên ku li ser xelkê mane hatine ferzkirin û talankirina malmewalên ên ne li wir)di hejmarek raporan de belav kirine ye.
Û ji ber fişarên ku “Ebû Emşe” tûşê dibe, wî pêngavên xwe yên ewlehî û leşkerî, di çarçewa bandoriya desteseriya xwe de mekin kirin, endamên xwe û xwediyên wan û xelkê navçê neçar kirin ku xwepêşandanên alîgiriyê jê re bikin, û hin girop jî neçar kirin ku daxuyanên piştgiriyê jê re bidin, da ku binpêkirinên ku pê ve zeliqîne ji ser rabin.
= Binpêkirinên din:
– Li 22.12.2021an Z, Destlatên Dagîrker Hemwelatî “Fethî Mihemed Elî” ji xelkê Gundê “Me’iserkê” – N.Şera girtin, û di roja pêncê de berdan; Û ew e yê ku berê pir caran hatiye revandin û berdan.
– Li 30.12.2021an Z, destlatên dagîrker ji nû ve hemwelatî “Nisrîn Mihemed Weqas/30/sal” ji xelkê Bajaroka “Kaxrê” – N.Mabeta girtin -hema li dû berdana ji berî wê bi berdêleke diravî ji Hepsa Efrînê, piştî bendkirina wê ji 21.9.2021an ve- da ku dema hepsa xwe ya mayî ya -bi tuhmeta têkeliyê bi Rêvebiriya Xweser a berê re- li ser hatiye ferzkirin biqedîne.
– Li 30.12 2021an Z, Milîseyên “Elcebhe Elşamiyê” avêtin ser malin li Gundê “Turindê” – Efrîn, û hemwelatî “Mistefa Nasêr Hikmê – Fako/50/sal” û ciwanek bi navê “Hisên /26/sal” li gund rûdine girtin, bê ku sedem werin naskirin.
Ma ev e ew “Şoreşa” ku Gelê Sûriyê di ber de tiştê herî buha dayî ye, da ku îro milîseyên ku ala wê hildidin werin şahîyên Sersala zayînî li ser xelkê Efrînê qedexe bikin?! Ma “azadî û rûmeta” ku Hemahengiya Rikber û hikometa wê ya demkî pê bang dike, û aramiya ku Erdoxan û tîma desthidariya wî digotin wê li herêmên ku dagîrkirine de peyda bikin ev e, da ku îro kêf û şahiya pêşewazîkirina saleke nû qedexe bikin?!
02.01.2021an
Nivîsgeha ragihandinê- Efrîn
Partiya Yekîtî ya Demokrat a Kurd li Sûriyê
————————–
Wêne:
– Rawestgeha (stasyon)tirênê li “Meydanekbezê” – B.Reco.
– Desteserkirina li ser dîkanekê li B.”Metdanekbezê”.
– Pakrewan “Arêf Henan Osman, Mihemed Ebid Elrehman Horo, Şêxmûs Mistefa Qasêm”.
– Dilovanber “Remzî Hisên kurê Xemîs “.
– Serkêşê Milîseyên “Feyleq Elşam” li B.”Meydanekbezê” yê ku bi “Selîl Elxalidî” tê navdan.
– Cîgeha “sûrê” ya kevneşopî – “Meydanekbez”.
——————————-
Hûn dikarin dokumêntê bi tevahî daxin, li ser vir bitikînin: