Arapçadan Türkçeye çevrildi*
Bölgede, özellikle milislerin ekonomik ve güvenlik ofisleri aracılığıyla gerçekleştirdiği ihlallerin yanı sıra, evlerden, dükkânlardan, arabalardan ve hayvanlardan yapılan hırsızlıkların artmasıyla birlikte sahiplerine yönelik saldırılar devam etmektedir. Evlerin içindeki eşyalar yağmalanmakta, kapı ve pencereleri sökülerek yerlerinden edilenler, ayrıldıklarında kendi asıl bölgelerine dönmektedirler.
Genel güvenlik teşkilatının (Şam yetkililerine bağlı) bölge ve halkına ilişkin nasıl bir güvenlik politikası izleyeceği henüz netleşmemiştir. Ancak güvenlik dosyasını kademeli olarak ele geçirmesi ve milislerin, dolayısıyla Türk işgaline bağlı askeri ve sivil polisin dağıtılması yönünde karar alınması sonrasında, yalnızca mensuplarının kıyafetlerini ve araçlarının amblemlerini değiştirmek yeterli olmayacaktır. Aksine, tüm liderlerinin ve yolsuzluk ile insan hakları ihlallerine karışmış unsurlarının uzaklaştırılması gerekmektedir. Bunlara, Halep’in kuzey kırsalındaki Tel Rıfat kasabasından gelen ve Afrin kentinde askeri polisin ana şubesinden sorumlu olan, yolsuzlukları ve baskılarıyla tanınan “Ahmed Cemal Kabsu” da dahildir.
Türk işgalinin ve milislerin bölgede sona erdirilmesi ve bölgenin iyileşmesi için bu aşamada öncelikli olarak şu adımlar gerekmektedir:
– Türk ordusunun bilinen uluslararası sınırlarına çekilmesi, Türk istihbarat bürolarının kapatılması, siyasi geçmişe dayalı suçlama ve arananlar listelerinin iptal edilmesi, bu listelerin vatandaşların tutuklanmasında temel alınmaması ve kontrol noktalarındaki güvenlik taramalarının kaldırılması. Ayrıca, tüm devlet ve toplum sektörlerinde Türk idaresinin sona erdirilmesi.
– Askerî karargâhların yerleşim alanlarından kaldırılması, milislerin tamamen lağvedilmesi, tüm ofislerinin, merkezlerinin ve askerî kontrol noktalarının kapatılması. Yolsuzluk ve insan hakları ihlallerine karışan liderleri ve üyelerinin bölgeden uzaklaştırılması. Türkiye sınırlarını korumak amacıyla yeni Suriye ordusuna bağlı birliklerin konuşlandırılması.
– Afrin bölgesinin Hatay vilayetine bağlılığının sona erdirilmesi ve resmi olarak Halep vilayetine bağlanması. “Zeytin Dalı Bölgesi” isminin kullanımının yasaklanması, çünkü bu isim Suriye topraklarına ve halkına yönelik saldırgan bir Türk askerî operasyonuna dayanmaktadır.
– Suriye lirasının kullanılmasına izin verilmesi ve teşvik edilmesi. Bölgeye Suriye telekomünikasyon ağlarının geri getirilmesi ve tüm idarî ve hizmet kurumlarının Halep vilayeti ile bağlantısının sağlanması.
– Bölgede bulunan açık ve gizli cezaevlerinde tutuklu olan tüm siyasi mahkumların serbest bırakılması. Havar Kıls, Rai ve diğer cezaevlerinde, Azez, El Bab ve Cerablus bölgelerinde bulunan yüzlerce zorla kaybedilen kişinin, bazıları yedi yıldır kayıp olan Afrin sakinlerinin serbest bırakılması.
– Güvenlik dosyasının, yeni görevlendirilen yetkililer ve personel tarafından ele alınması ve güvenliğin sağlanması. İnsan hakları ve kamu özgürlüklerinin korunması, adaletin sağlanması, keyfî tutuklamaların ve işkencenin durdurulması. Kamu ve özel mülkiyetin korunması, ihlallere ve saldırılara son verilmesi. Hak sahiplerine mülklerinin geri verilmesi, herhangi bir gasp veya zorla haraç alınmasının engellenmesi.
– Çevreye ve bitki örtüsüne yönelik saldırıların durdurulması, ormanların ve meyve ağaçlarının kesilmesi ve yakılmasının engellenmesi. Tarihi eserlerin ve arkeolojik alanların yağmalanmasının durdurulması.
– Meydanki Barajı’nın korunması, sulama ve içme suyu projelerinin yönetilmesi ve bölgenin su ihtiyacının karşılanması. Barajın sularının Türkiye’deki Reyhanlı Barajı’na yönlendirilerek çalınmasının engellenmesi.
– Bölgeden zorla göç ettirilenlerin özgür ve onurlu bir şekilde gönüllü olarak geri dönebilmesi için güvenli bir ortam sağlanması. Bölgeye sonradan yerleştirilenlerin kendi asıl bölgelerine dönmeye teşvik edilmesi.
– Türk işgalinin neden olduğu demografik değişikliklerin tüm izlerinin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması, özellikle bölgenin etnik yapısındaki değişikliklerin düzeltilmesi.
– Afrin şehri, kasaba ve köylerinde, Türk üslerini koruma bahanesiyle inşa edilen beton bariyerlerin kaldırılması. Türk ordusunun, Mart 2018’den bu yana tamamen boşaltılmış olan köylerden elini çekmesi ve halkının geri dönmesine izin vermesi. Bu köyler şunlardır: (Rubarîya / Lilon Dağı’ndaki Cılber, Koble, Der mişmiş, Zrîkat, Baslıh, Halta ve Raju bölgesindeki Çe / Cebelî, Dervîş).
– İnsani yardımların bölgeye ulaştırılmasının sağlanması, belediyelerin görevlerini yerine getirebilmesi için desteklenmesi. Altyapının ve kamu hizmetlerinin onarılması. Eğitim sektörünün devlet kurumlarına bağlanması ve Kürt dili ve kültürünün tüm eğitim kademelerinde öğretilmesinin güvence altına alınması.
– Kürtlere yönelik ulusal baskının ve her türlü zorla Türkleştirme veya Araplaştırma politikalarının sona erdirilmesi. Dini aşırılık, etnik ve mezhepsel zulmün tüm biçimlerinin sona erdirilmesi. Kürt Êzidîlere yönelik ayrımcılığın kaldırılması ve tüm vatandaşların dinî özgürlüklerinin güvence altına alınması.
Aşağıda mevcut duruma ilişkin olaylar yer almaktadır:
= İki Kürt yaşlının saldırıya uğraması:
– 13 Şubat 2025 gecesi (gece yarısı), silahlı ve maskeli iki kişi, elektriği kestikten sonra Şerava ilçesine bağlı Ayn Dara köyünde yaşayan 67 yaşındaki yaşlı adam “Muhammed Hanîf Ahmed Hamzo“nun evine zorla girdi ve kendisi ile eşi olan, hareket edemeyen yaşlı çifti demir çubuklarla dövdü, büyük bir bıçak çekerek tehdit etti, evin altını üstüne getirdi ve 300 ABD doları, 1660 Türk lirası ve bir cep telefonu çaldı. Çift, sabah namazı vaktine kadar işkenceye maruz kaldı. Şüpheliler, sabah ezanı ile birlikte evden çıkarken, kendilerini görenlerin hırsız olduklarını anlamaması için camiye gidiyormuş gibi hareket ettiler.
– 14 Şubat 2025 akşamı, silahlı ve maskeli iki kişi, Raju ilçesine bağlı Badîna kasabasında yaşayan 67 yaşındaki yaşlı adam “Hamîd Bekir Hebeş Kenco“nun evine baskın düzenledi. O sırada evde eşi ve oğlu bulunmuyordu. Silahlılar, yaşlı adama tabanca doğrultarak darp etti ve ölümle tehdit etti, evi talan ederek oğlunun odasından 10 bin ABD doları ve eşinin odasından 300 ABD doları çaldıktan sonra kaçtı. Saldırıya uğrayan yaşlı adam, saldırganlardan birini tanıdığını ve suçladığını belirtmesine rağmen, kasabayı kontrol eden “112. Tümen” milis grubunun lider yardımcısı olan “Osama Rahhal / Ebu Hasan Obama”, şüpheliyi tutuklamayı ve soruşturmayı reddetti. Aksine, olayın üstünü örtmek için tiyatro sahneleyerek kasabada dolaşıp Kürt ailelerin kapılarını çalarak, hırsızların buralara saklanmış olabileceğini iddia etti.
= Zorla Kaybetme:
Bugün, 15 Şubat 2025’te yayımlanan bir video raporunda, Türk işgali altındaki Fırat Haber Ajansı, Afrin Askerî Polis Şubesi’nin lideri olan milis komutanı “Ahmed Cemal Kabsu“nun, 35 yaşındaki “Adnan İso İso“yu serbest bıraktığını duyurdu. Îso, Afrin’deki Suriye Uzmanlık Hastanesi’nde yoğun bakımda yatan kızı “Ceylan“ı görmek için serbest bırakıldı. Küçük kız, üç gün önce Marate köyünde annesinin yakacak odun getirmek için evden ayrıldığı sırada kaybolmuştu. Eşi Zeynep Şeyh Sadık ve yerel bir kaynağın verdiği bilgilere göre, Adnan İso, altı ay önce eski özerk yönetimle ilişkili olduğu suçlamasıyla tutuklandı. Oysa ki Mart 2018’deki işgalden bu yana bölgeden hiç ayrılmamıştı. Askerî Polis, onu herhangi bir adil yargılama olmaksızın özel hapishanesinde zorla kaybedilmiş bir mahkûm olarak tuttu ve dış dünyayla hiçbir bağlantı kurmasına izin vermedi. Bu süreçte, fakir olan ailesi şantaj, baskı ve hayatın türlü zorluklarına maruz bırakıldı.
= Keyfi Tutuklamalar:
Yerel bir kaynağa göre, bu ayın ilk haftasında, Türk işgali altındaki Afrin Mahkemesi, son iki ay içinde Askerî Polis milisleri tarafından tutuklanarak Marate Merkez Hapishanesi’ne götürülen 45’ten fazla Kürt vatandaşını serbest bıraktı. Ancak, her biri 500 ila 600 ABD doları arasında değişen para cezaları ödemek zorunda bırakıldı. Tutuklamaların gerekçesi olarak, önceki özerk yönetimle bağlantılı olma suçlaması öne sürüldü. Ayrıca:
– Aralık 2024’ün ortalarında, Askerî Polis milislerine bağlı “Eş-Şatt – Batı Azez Kavşağı” kontrol noktası, Bülbül ilçesine bağlı Hılalka köyünden olan yaşlı adam “Ömer Şeyh Kanbar” ve 23 yaşındaki oğlu “Ahmed“i, göç ettikleri yerden dönüş yolunda asılsız suçlamalarla gözaltına aldı. Ömer Şeyh Kanbar, bir hafta sonra 1000 ABD doları fidye karşılığında serbest bırakılırken, oğlu Ahmed 20 gün tutuklu kaldı ve ancak 4000 ABD doları fidye ödedikten sonra serbest bırakıldı.
= Hırsızlıklar:
– Badîna kasabasında, daha önce yaşanan hırsızlık olaylarına ve yukarıda belirtilen silahlı soyguna ek olarak, silahlı ve maskeli iki kişi, kasabanın girişinde bulunan ve Abdîn Muhammed Mustafa (Alo Ailesi)’ye ait olan batarya atölyesinin deposuna girerek üç koyun çaldı. Olay sırasında içeride bir bekçi bulunmasına rağmen hırsızlık gerçekleşti. Aynı şekilde, silahlı başka kişiler de Beşar Muhammed Şaban’a ait artezyen kuyusundan dalgıç pompasını, Salah Muhammed Mıdaver’a ait traktörün aküsünü, yaşlı adam Reşîd Hasan Dahdo’nun evinden üç bidon (her biri 16 kg) zeytinyağı, bir fotovoltaik inverter cihazı ve bir miktar para, yaşlı kadın Mizît Mustafa’nın cep telefonunu çaldılar. Öte yandan, Ahmed Raşkelo ve Muhammed Hasanik’in evlerine girmeye çalışan hırsızlar başarısız oldu.
Son iki ay içinde kasabada çok sayıda hırsızlık vakası yaşanmasına, güvenlik kameralarının bulunmasına, Sivil Polis milislerine ait bir merkez ile “112. Tümen” milislerine ait karakollar ve kontrol noktalarının bulunmasına rağmen, tek bir hırsız bile yakalanmadı. Buna karşılık, yetkililer kasabalarına dönen vatandaşları sıkı bir şekilde takip edip sorgulamakta ve hatta tutuklamaktadır. İlginçtir ki, bölgeye sonradan yerleştirilen hiçbir ailenin evi soyulmamıştır.
– Cinderes şehrinde, 7 Şubat 2025 tarihinde, silahlı kişiler, “Rahim Suleyman Lotfî“nin evinden 500 ABD doları çaldı. Başka kişiler ise, “Ahmet Muhammed Muhammed (Çavreş)”in dükkanından gıda malzemeleri ve komşusunun arabasını çaldılar. Ayrıca, başka hırsızlar, “Mustafa Diyan“ın evini soymaya çalıştılar, ancak başaramadılar.
– “Kurzelîh” köyünde, Şirava bölgesinde, 9 Şubat 2025 tarihinde, silahlı kişiler, “Muhammed Aziz İbo“nun evinden 8 koyun çaldı. 15 Şubat 2025 gecesi, silahlı kişiler, “Abdürrrahman İbo”ya ait binaya girerek traktör, motor ve diğer eşyaları çalmaya çalıştılar, ancak köyü koruyan bir grup vatandaş ve başka onlarca kişi binayı kuşattı. Bunun üzerine, “Sultan Süleyman Şah Tugayı – Amşat” milislerinden bir köy sorumlusu, kalabalığı dağıtarak hırsızları korudu ve onları dışarıya çıkardı. Geçen hafta, binadan bir elektrik kablosu ve bir tarımsal inverter cihazı da çalındı.
Ayrıca, Homs kırsalından gelen bir aile, zorla terk edilmiş “Velid Aziz İbo“nun evine girerek evin tüm içeriğini, kapılarını, pencerelerini, dalgıç pompasını ve bağlantılarını çaldı, köyü terk ederken. “Walid İbo”nun köyde bulunan kızı, hırsızlık sırasında karşı çıksa da, ona hakaret edildi, tehditler savruldu ve Kürtler “domuzlar” olarak nitelendirildi.
– “Hasandera” köyünde, Bülbül bölgesinde, 12 Şubat 2025 tarihinde, silahlı bir kişi, “Ahmet Abdo“ya ait motosikleti çaldı.
– “Şeyh Keleh” köyünde, Mabata/Mabetli bölgesinde, yaklaşık on gün önce, silahlı kişiler, “Musa Velid“e ait 20 koyun çaldılar, ve başka kişiler de bir pikap çaldılar. Komşu köy olan “Kubak”te ise, başka silahlı kişiler, yaşlı adam “Kadir Hanan“ın evinden su pompası ve giysiler çaldılar.
= “Berc Kas” köyünde, Şirava bölgesinde:
Aralık 2024 başlarında, Ortak Güç Milisleri (Amşatlar, Hamzatlar), köyü ele geçirdi ve geniş çaplı hırsızlıklar gerçekleştirdi. Bunlar arasında “Ömer Muhammed Ali, Hasan Ali, Hasan Ali Mammo, Muhammed Ali“ye ait dört pikap, “Necib Ali Mammo“ya ait 40 koyun, “Zühir Arabo“ya ait 12 koyun, “Edhem Ahmed“e ait 60 koyun, “Nader Muhammed Ali“ye ait 3 inek, “Nebi Rahmo“ya ait 6 inek, ve “Cemil Menan“ın evinden elektrik jeneratörü, “Nebi Rahmo“nun taksi arabası, “Nader Muhammed Ali“nin güneş enerjisi sistemi çalındı.
Köydeki bombardıman sırasında ise 6 ev kısmi olarak tahrip oldu.
= Kaos ve Güvenlik Kaosu:
Son zamanlarda, Genel Güvenlik Birimi’ne ait bir devriye, “Ebu Ya’rob” adlı, Cinderes şehrindeki milis liderlerinden birini tutukladı. Ebu Ya’rob, Eski rejim yetkililerine ait iki yeni jipin Şam’dan çalınması ve bunları saklamasıyla suçlanıyordu. Ayrıca, Halep’ten bir vatandaşı kaçırarak Cinderes’te saklamış, serbest bırakılmasını sağlamak için fidye talep etmişti.
Bu kötü durum karşısında, yeni Suriye yönetimi büyük zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Bu yönetim, yukarıda belirtilen alanlarda pratik adımlar atma yeteneği konusunda sınavdan geçecek. Ulusal demokratik bir yöntemle bu adımları atıp atamayacağı önemli bir test olacak ve biz de bu konuda başarılar dileriz.
15.02.2025
Medya Ofisi – Afrin
Suriye’deki Kürt Demokratik Birlik Partisi – Yekiti
————————–
Resimler:
– Yaşlı Yaralı “Muhammed Hanif Ahmed Hamzo” ve “Ayn Dara” köyündeki evine yapılan müdahale, 13 Şubat 2025.
– Yaşlı “Hamîd Bekir Hebeş Kenco”.
– Vatandaş “Adnan İso İso” ve eşiyle birlikte, kızıyla birlikte Afrin’deki hastanede, Fırat Ajansı’nın 15 Şubat 2025 tarihli video kaydına göre.
————-
* Çeviri, Suriye’deki Kürt Demokratik Birlik Partisi Avrupa Örgütü’nün gözetiminde gerçekleştirildi.
————–
Dosyayı indirmek için buraya tıklayınız: