Turkiyê – Eledalê we Eltenmiyê û nandozên wê ji milîseyên Kiwalisyona Sûrî – Ixwanî tu cudahiyê nakin navêna Kurdekî û Kurdekî din, û ew wan weke terorîst an cudexwaz an gawir dibînin. Ji ber wê, ta alîgirên Hemahengiyê (Itîlafê) û hin ji hezkiriyên “Artêşa Azad” û rikberiyên Rêvebiriya Xweser a berê jî bi binpêkirin û tewanan re hatin rûbirûkirin, û guhertinên demografî di gundên wan de hatin çêkirin.
Ev bûneyên di vê raporê de û yên me di hefta borî de belge kirine, di hemî gund û bajarokên Efrînê de pêk hatine. Bûneyên me vê carê belgekirine jî ev in:
= Gundê Birc Ebdalo – Şêrewa:
Gundê “Birc Ebdalo” berî dagîrkirinê.
Gundê Bircê ji gundên xweşik e, li ser Çemê Efrînê dikeve, ji dema dagîrkirina wê li navîna Avdara 2018an ve rastî hemî cûreyên binpêkirinan hat, ji dora /200/mal pêk tê, tenê dora /50/mal ji nişteciyên wî yên resen vegerîne, û dora /75/malbatên anîndeyan li şûna wan hatine niştecîkirin. Bi ser de jî, li rex gund li cîgeha “Girê Mûs – Şikefta Duderiyê” kampek hatiye avakirin, şêniyên wê kampê jî keriyên pezên xwe bi kêfî xwe li nav zeviyên çandiniyê yên xelkê gund diçêrînin û ziyanê digihînin çandiniyên hemwelatiyan. Li dema êrişkeriyê mala hemwelatî “Mihemed Elo” hate tarûmarkirin û dest danîn ser malên hemwelatiyên bi zorê hatine koçberkirin, û piraniya kelûpelên hundir malan ji xwarin û vexwarinê ve bigir, ta cil û nivînan, zêta zeytûna, amûrên taqeta elektirîkê û ji bilî wan, /7/makînên van hemwelatiyan (Zekeriya Oso, Mihemed Misto, Kemal Ezîz, Mihemed bavê Sîwar, Hisên Xalêd Memaş, Zûhêr Osman, û yekî din me nikanî nav nasbikira), û /4/tirektor (/3/ên dilovanber Behrî Axa, Zekeriya Oso ), hatin dizîn.
Û milîseyên “Firqit Elhemzat” – a ku biryargeheke xwe di mala dilovanber “Behrî Axa” de çêkirî, û “Ebdo Osman – Ebo Mehmûd” li gund serkêşiya wê dike -, li dema talankeriya gund dest danînin ser hemî malmewalên xelkê ên li derve. Û ew malmewal ji dora /350/hiktar zeviyên cûrbecûr pêk tên(darên zeytûnê, meywe, henar û yên ji bilî wan), jê /200/hiktar ên zaroyên dilovanber “Behrî Axa”ne, û her weha jî /20/giropên avkêşa avdanê digel avkêşokan dizîn.
Û di navboriya heyva borî de, kebil û stûn û amûrên toreyên elektirîkê û telîfûna zemînî yên giştî, û her weha guhêzoka elektirîkê ya serekîn li gund dizîn, û ji heftakê ve çar tabloyên taqeta elektirîka roniyê û digel du betariyan, û merş û betariya tirektorekê, ji mala hemwelatî “Xelîl Osman” dizîn.
Lê, giropa avkêşa ava vexwarinê ya taybet bi herdu gundên “Basûtê û Birc Ebdalo” ji rojên pêşîn ji êrişkeriyê ve hate dizîn, û li ser hesabê xelkê herdu gundan careke din hate hazirkirin, lê pir dirêj nekir ji saz ket û hin perceyên wê ji nû ve hatin dizîn, û stasyon ji kar derket û sekinî.
Û ji bilî girtinên pirbarekirî, işkencekirin, ferzkirina bace û vêrgiyên darayî, milîseyan li gund û li şeva 9.11.2018an, avêtin ser mala birêz “Nezmî Sîdo Mihemed”, li diya wî ya temenmezin “Ayşe Henan” xistin û fetisandin, û pere û zêrmêrên hundir mal dizîn. Herweha li hemwelatî “Zekeriya Oso” – yê bi tena xwe ji nav birayên xwe li gund mayî ye – xistin, ew pircare işkence û kêmrûmet kirin, û ew û malbata wî neçar kirin ku, ji salekê ve ji gund koçber bibin, da ku dest dînin ser tevaya malmewalên wî û birayên wî (/4/mal, /5/hiktar erd, sarekgeha meywe û keskahiyan, tirektor û makînakê).
Girê “Birc Ebdalo” yê kevneşopî piştî rêşkirin û kolandinê.
Û dora /4/hezar darên meywe û zeytûnan, û piraniya darên ihracê (dora /10/hezar dar) yên li Bakurî gund, qut kirin. Weha jî, Girê Birc Ebdalo yê kevneşopî, rêş kirin û kolandin, û kinz û antîkeyên wê yên veşartî û nirxbuha dizîn.
Û ji sê salan ve, destlatên dagîrker, alîkariyên cûrbecûr heftane li ser anîndeyên li gund hatine niştecîkirin belav dikin, û nişteciyên gund ên resen jî jê bêpar dikin. Ne tenê weha jî, “Elhemzat” bi hevkariya komîta gund re, dora /800/tûr semad û her tûrek bi /22/ dolaran firot, û li ser yên berê li ser tomarkirine (/200/kes, her kesekî tenê /7/PT dabûn, da ku, weke alîkarî her cotarîkî /4/tûran bidinê), belav nekir.
= Girtinên çawayetî û bêsûcane:
– Ji heftakê ve “Asayişa Leşkerî” hemwelatî “Şêx Ehmed Ezet Elo /50/sal” ji xelkê Gundê “Ên Hecerê Elxerbî” – Navça Mabeta, bi sedema lêdanekê girt, û tibabên darayî (/700/hezar PS, /6/hezar dolar, /4500/PT) û hin zêrmêr jî, jê dizî.
– Bi encama dorpêçkirina Bajaroka “Kaxrê” – Navça Mabeta li 27.1.2021an, rûbirûbûna xelkê wê ji lêxistinê re, û girtina /16/hemwelatiyên wê û işkencekirina wan bi hişkayî, ji aliyê “Firqit Elsultan Silêmam Şah – Elemşat” ve; Hin ji wan da ku werin dermankirin, bo nexweşxaneyên Bajarê Efrînê hatin şandin, û weha ji nû ve, li 31.1.2021an, ciwan “Rênas Hiso” bi ser tenduristiya wî ya xerab de a ji ber işkencekirinê, ji aliyê “Asayişa Leşkerî” ve hate girtin, û ta niha çarenûsa wî ne diyar e. Û weke redkirin ji wan kiryaran re, li 2.2.2021an, jinên bajarokê kombûnek li dar xistin û nerazîbûna xwe diyar kirin.
– Li 3.2.2021an, Bajaroka “”Kefirsefrê” – Navça Cindirêsê tûşî kampaniyeke girtinan hat, û ev hemwelatî “Hesen Hisên Şêr, Mûrad Sîdo Xilo, Ebid Elrehman Mihemed Hemo Mecîd, Ehmed Hesen Ehmed Mamed, Mihemed Xelîl Mûrad” hatin girtin, û “Asayişa Leşkerî” ew guhestin Cindirêsê, da ku, sezayan di dermafê wan de bistîne.
= Binpêkirinên virdewêde:
Pakrewan “Ebid Elrehman Hemdan kurê Elî”
– Ji nav şehîdên teqîna Herêma Pêşesaziya Efrînê ya 30.1.2021an, herdu hemwelatiyên ji pêkhateya Erebî – Êla Umêrat û ji Bajarê Efrînê ” Ebid Elrehman Hemdan kurê Elî/40/sal” û kurê wî “Elî” yê /12/salî bûn.
– Çekdarên “Firqit Elsultan Mûrad” û serkêşê wê li Bajaroka Şera ya bi “Ebo Hinêş” tê navdan, di bin gefa çekan de dest danîn ser mala jina temenmezin “Diya Umer” a /55/salî.
– Li Gundê “Şadêrê” – Şêrewa hemwelatî (Z.H) hate neçarkirin ku perçakî ji erdê xwe yê li derveyî gund û bi aliyê Bajaroka”Darazê” ve, di bin gefa çekan de bifroşe, da ku, li ser niştecîgeheke tewawkirî (tê de hejmarek avahiyên niştekirinê, tenduristgehek û dibîstanek heye) ava bikin, û li hemberê jî malekê jê bidinê.
– Piştî qutkirina dora /200/darên zeytûnê yên temenmezin ji zeviyeke malbata “Heyder” li Gundê “Qermîtliq” – Navça Şiyê, milîseyên “Firqit Elsultan Silêman Şah – Elemşat” bi hevkariya Encûmena Xwecihî li navçê hewil dide ku, niştecîgehekê li şûna wan darên hilkirî ava bike. Lê dema ku, yekî ji malbatê belgeyên êrd pêşkêşî encûmenê kir; Bi behaneya hebûna maleke wî li Bajarê Efrînê giliyê wî hate paşguhkirin û daxwaza wî hate redkirin, û bi sezakirinê hate gefkirin, ger ew di daxwaza xwe de berdewam bike.
Pirê “Heşargê” – Navça Reco berî dagîrkeriyê.
– Milîseyên “Elfirqe Eltasî’e – Firqê nehê” li Gundê “Maseka” – Navça Reco, textên serîfê û stûnên textî yên riya tirênê li rex Pira “Heşargê” ya navdar – Riya Tirêna Rojhilat a Lezgîn û bi dirêjiya /450/metroyî, dizîn. Yanê bi şêwakî mebestkirî rê tê wêrankirin.
Gora Helbestvan “Arêf Xelîl Şêxo” berî û piştî dagîrkeriyê
– Li vê dawiyê, gora helbestvanê koça dawîn kirî “Arêf Xelîl Şêxo” li Gundê “Kosa” – Navça Reco, bi sedema hebûna nivîsên bi Zimanê Kurdî li ser, tûşî tarûmarkirineke mebestkirî bû, weke çawa goristan û gorên zaretgeh û kesayetên Kurdî yên naskirî û gelek gorên din li Efrînê hatine wêrankirin. Hêjaye were gotin ku Helbestvan /Xelîl/ li 7.4.2012an li gund mir, û niha milîseyên “Feyleq Elşam” gund destlat dikin.
– Li 4.2.2021an, hemwelatî “Reşîd Emûnê” ji xelkê Gundê “Qota” – Navça Bilbilê, bi behaneya ku nan zû peyda nekiriye û wî nanfirotan li xwe girtiye, li ser destên çekdarên li Gundê “Berkaşê” yê hevcîwar rastî lêdaneke hişk hat.
Destlatên dagîrkeriyê li Efrînê bi hêvîkirin, berger û sergeran û pançilûskiyên li pêş deriyên xwe, binpêkirinan jî bi kêmanî sivik nake. Ji ber wê, xuyakirin û riswakirina wan binpêkirinan li pêş raya giştî ya Sûrî û cîhanî, herweha diyarkirina siyasetên wê yên dijayetî, û digel berdewamkirina kar û xebata li ser hemî astan a ji bo bidawîkirina dagîrkeriyê û hebûna nandozên terorîst, erk û stubarî ye.
07.02.2021an
Nivîsgeha ragihandinê- Efrîn
Partiya Yekîtî ya Demokrat a Kurd li Sûriyê
————————–
Wêne:
– Gundê “Birc Ebdalo” berî dagîrkirinê.
– Girê “Birc Ebdalo” yê kevneşopî piştî rêşkirin û kolandinê.
– Pakrewan “Ebid Elrehman Hemdan kurê Elî”.
– Pirê “Heşargê” – Navça Reco berî dagîrkeriyê.
– Gora Helbestvan “Arêf Xelîl Şêxo” berî û piştî dagîrkeriyê.
Hûn dikarin dokumêntê bi tevahî daxin, li ser vir bitikînin: