Istîxbaratên Turkiyê, rewşên nişteciyên resen ên li Efrînê mane, bi hûrekî dişopîne, û bi riya ferzkirina “nasnameyên danasînê” ji wan re, û amedekirina lîsteyan bi navên kesên ku, li tuhmet û sedem û behaneyeke wan digerin, da ku, wan ceza bikin re; bingeha daxuyanên ewlehiyê ji wan re damezrand in.
Ji ber wê jî, piraniya wan hatin lêkolînkirin, û bi hezaran hatin bendkirin, rawestandin, bêsûc hatin girtin, û bi zorê hatin veşartin, û herweha bi zanîn û serperştiya wê, bi dehan jî ji xelkê Efrînê li hundir Turkiyê hatin binçavkirin.
Ev jî hin binpêkirin û tewanên hatine kirin:
“Selîl Elxalidî”, Serkêşek ji milîseya “Feyleq Elşam”.
– “Feyleq Elşam” yek ji milîseyên “Artêşa Niştîmanî ya Sûrî” ye, ya girêdayî “Kiwalisyona Niştîmanî ya Sûrî – Ixwanî” ya bi ser Turkiyê ve, û piştgiriya xwe ya bingehîn ji rêxistina “Ixwan Elmislimîn” a li Sûriyê, werdigre. Û “Tilvizyon Sûriya – Istanbûl” di rapora xwe ya li 29.11.2020an de, di dermafê heman “Feyleqê” de, weha dibêje: Serkêşê wê “Munzêr Sewas(Ebû Ûbade) ye, niha emdamê desteya siyasî ya Kiwalisyonê ye, û serokê komîteya siyasî ya şanda Asîtana bû”, serkêşê wê yê leşkerî “Fedlela Elhecî (Ebû Yamên)”e, Dr. “Heysem Rehmê” ji rêvebirên wê yên di piş perdê de ye, û endamê komîteya siyasî ya Kiwalisyonê ye, Dr.”Mihemed Elhekîm” jî yek ji mirovên wê yên ne aşkere ye, û niha jî endamê komîteya siyasî ya Kiwalisyonê ye, û herweha “Feyleq Elşam” hevaltiya karwanên hêzên Turkiyê, û parêzvaniya xalên wê yên li Sûriyê dike.
Girtiyê bi zorane wendayî “Mistefa Ibrahîm kurê Mistefê”.
Û ji dema ku, wê hin bajarok û gundên Efrînê ji destpêka dagîrkirina “Avdara 2018an”, destlat kiriye ve; ew binpêkirin û tewanên şer û yên li dijî mirovahiyê pêk tîne. Di vê çarçewê de, gelek nûçegîhanan anîn zimên ku, hepseke wê ye bi dizî, di bin serpereştiya istîxbaratên Turkiyê de, li Bajaroka “Meydan Ekbezê” ya sînorî – Navça Reco heye, û di wê de, revandî û girtiyên Kurd, tûşî işkence û gelek şêweyên danûstandinên hişk bûn, û li rex wê jî, bi dehan di wir de hatin veşartin. Ji wan hemwelatiyan: Mistefa Ibrahîm kurê Mistefê (Qesab) ê /30/salî, ji xelkê heman bajarokê, û ji bêtirî du sal û nîvan ve bi şêwakî zorane veşartî ye.
Û “Feyleq Elşam” bi Artêşa Turkiyê re, û li gor pirogrameke guhertina demografî ye rêbazkirî, xelkê Bajaroka “Meydan Ekbezê” û gundên derdorê, bi zorê koçber kir. Ji /500/malbatên bajarokê yên resen, tenê/120/ malbat man, û li şûna yên hatine koçberkirin, ên bi anîndindane da niştecîkirin. Û ta niha hin malbatên Kurd li Meydan Ekbezê, li derveyî malên xwe (ên ku, dest danîne ser) mane, mîna herdu malbatên “Isma’îl Sîno û Ehmed Cûmî Isma’îl Zade”. Bi ser wê de jî, qewtandina Îmam û axêverê mizgefta bajarokê yê berê û alîgirê wî “Mihemed Şêxo Bilo, Ehmed Mûse Bekir” ên temenmezin û ji xelkê wê bajarokê.
Herweha serkêş û endamên wê, dest dîdinin ser bi hezaran darên zeytûnê, û bi dehan hiktarên zeviyên çandiniyê, li deştên bajarokê û gundên “Meydana” yên derdorê, û yên li rex “Çemê Reş”. Ji bilî wê jî, dizînê dikin, vêrgî û baceyên diravî li xelkê ferz dikin, darên zeytûnê û daristanan ji bo êzingan qut dikin. Û ji wan tiştên ku, dest danîne ser: Vêle û çandingehek û /1500/darê zeytûnê û /10/hiktar zeviyên çandiniyê yên hemwelatî “Xidir Hecî Mihê” û mal û mewalên herdu birayên wî “Ebdo û Eyob”, /1000/ darê zeytûnê û mala “Mihemed Ibrahîm (Qijîro)”, û /800/darê zeytûnê yê malbata dilovanber “Nûrî Ehmed Mûse”.
Û tê gotin ku, herdu serkêşên Feyleq Elşam (ên bi “Selîl Elxalidî û Elraêd Hîşam Elhumsî” têne navdan, û ji Parêzgeha”Humsê”hatine), xelkê ditirsînin, û dest dînane ser nanpêjgeha otomatîkî ya hemwelatî “Fayêq Xatûn”, û herdu guvêşgehên zeytûna yên “Mislim Şêxo (Mircanê)” û “Yehya Dendeş (Ebû Hîşam)”, û herdu jî li vê werzê bi /40/hezar dolar bi kirê dan.
Teqîna makîneke cîp “Sentevê” li Bajaroka Cindirêsê.
– Di çarçewa fewdalîzim û serberdayetiyê de, li Înê 4.12.2020an, bombeyek bi makînek cîp “sentevê” de, li orta Bajarê Cindirêsê teqiya, û di encamê de, kesek hat kuştin û hin jî birîndar bûn. Û di heman rojê de, li piştî nîvro, li orta “Bajarê Efrînê”, li nêzîkî “gergeha Kawa”, di navbera milîseyên “Elcebhe Elşamiyê” xwebixwe de, bi sedema nelihevkirina wan li ser destdanîna ser mal û dîkanên koçberên Efrînê, pevçûninan rûdan, û li gor jêderine xwecihî, di encamê de, jinek hate kuştinû sê kes ji anîndeyan birîndar ketin.
– Milîseyên “Firqit Elsultan Silêman Şah – Elemşat” (a ku, Navça Şiyê û hin gundên pêve girêdayî destlat dikin), piştî ku 15% ji berhema zêtê û tevahiya werza zêta zeviyên ku dest danîne ser birin, li ser her dareke zeytûnê (ye xwedî ne li wir) /8/dolar ferz kir in. Herweha, li 28.11.2020an, heman milîseyê keyayê Gundê Çeqela”Tewfîq Me’imo” revand, û piştî rojekê ji işkencekirinê, kêmrûmetkirinê û bacebirineke diravî, ew serbest berda. Divê were bîranîn ku, ew bi Emşata re hevkar bû, û hîna jî dike.
-Li 2.12.2020an, asayişa Navça “Şera” êrişî mala hemwelatî “Azad Isma’îl ê/35/salî”, li Bajaroka “Meydankê” kir, û bi tuhmeta têkeliya wî bi Rêvebiriya Xweser a berê re, ew girt.
-Li 30.11.2020an, hêzeke gerok e hevbeş ji istîxbaratên Turkiyê û asayişa leşkerî, di çarçewa hilmeteke girtinên bêsûcane de, êrişî maline Bajaroka “Be’idîna” kir, û bi tuhmeta hevkariya wan di parêzvaniyê de, di dema Rêvebiriya Xweser a berê de, ew girtin û birin navenda Navça “Reco”, ew jî ev in: Xelîl Mihemed Şe’iban/58/sal, Umer Bêrem Elo/56/sal, û Rif’et Hisên Mihemed/43/sal. Û li roja din “Şe’iban” hate berdan û “Elo” jî li 3.12.2020an, piştî ku ji her yekî /1000/PT hate standin. Û li 30.11.2020an, hemwelatiyê heman bajarokê “Ehmed Arif Îbiş û Hesen Arif Osman” (ên ku, dora heyvekê hatibûn girtin), piştî cezakirina her yekî ji wan bi /1500/ PT, li Bajarê Efrînê hatin berdan.
Ew kiryarên bi “tewanên şer û yên li dijî mirovahiyê” salixdankirî, divê ji aliyê “Komîta Lêkolîna Navdewletî ya Serbixwe ya taybet bi Sûriyê” ve, werin şopandin û lêkolînkirin, Da ku, wesekên xwe ji bo lêpirsîn û cezakirinê bide pêşkêşkirin, û doza danîna rêgirekê ji wan qirêjiyan re, ji Turkiyê bike. Ji ber ku, Turkiyê perçak ji xaka Sûriyê (ya ku, di Neteweyên Yekgirtî de endam) dagîr kiriye.
06.12.2020an
Nivîsgeha ragihandinê- Efrîn
Partiya Yekîtî ya Demokrat a Kurd li Sûriyê
————————–
Wêne:
– Girtiyê bi zorane wendayî “Mistefa Ibrahîm kurê Mistefê”.
– “Selîl Elxalidî”, Serkêşek ji milîseya “Feyleq Elşam”.
– Teqîna makîneke cîp “Sentevê” li Bajaroka Cindirêsê.
Hûn dikarin dokumêntê bi tevahî daxin, li ser vir bitikînin: